Geen paniek!
Gelukkig hebben we goed nieuws voor je: er is nog geen man overboord. Je hebt nog minstens vier maanden de tijd om je gezellige winterlijf van de overtollige kerstkilo’s te ontdoen. Als je nu een beetje aan de bak gaat, kan er in vier maanden tijd veel gebeuren. En hoef je dus niet de laatste weken ‘ineens’ als een gek zes keer per week naar de gym. Maar hoe zorg je er nou voor dat je de komende maanden een beetje een fit in je lijf komt te zitten? We vroegen het de expert: Jeroen van der Mark, medisch socioloog, coach en eigenaar van fit.nl.
Jeroen, ik zal maar met de deur in huis vallen: ik ben lui aangelegd en heb een grafhekel aan de sportschool. Hoe word ik fit?
Haha, je wilt niet wéten hoe vaak ik die vraag krijg! Nou, slecht nieuws: niet vanzelf, helaas! En ook niet door crashdiëten, wondermiddelen of ineens zes keer per week gaan sporten. Dat werkt namelijk niet en houdt bovendien niemand vol. Dus zet dat idee uit je hoofd. Maar voor ik inhoudelijk antwoord op je vraag ga geven: dat hangt er maar helemaal vanaf wat jouw definitie van ‘fit’ is. Is dat zo ‘sterk en fit als een professioneel atleet worden', met bijbehorend lichaam, dan zal je er iets meer moeite voor moeten doen dan wanneer je gewoon wat kilo’s kwijt wil en iets strakker in je vel wil zitten.
Goed punt. Dat eerste zou mooi zijn, maar dat laatste is realistischer ben ik bang.
Oké. Dat is niet erg. Iedere stap vooruit is er één. Het aller- allerbelangrijkste is dan: klein beginnen. Niet direct teveel hooi op je vork nemen. Ik neem als voorbeeld even de ‘goeie voornemens’ die we net weer achter de rug hebben. Wist je dat van alle mensen die als goed voornemen ‘afvallen’ hebben, maar 10-15% daadwerkelijk slaagt? Dat heeft ermee te maken dat mensen ‘quick fixes’ willen. Ze willen te snel, te veel resultaat zien en stellen zichzelf te hoge doelen. Als je nu helemaal niks aan sport doet en je hebt jezelf als doel gesteld om ineens vijf keer per week naar de gym te gaan, is dat een te ingrijpende verandering. Dat hou je niet vol. Begin klein. Van nul naar twee keer per week sporten is ook al verbetering. Hetzelfde met afvallen: probeer eerst eens drie kilo af te vallen, in plaats van tien. En beloon jezelf na ieder klein doel dat je behaald hebt.
Ah, belonen! Dat zijn woorden waar ik wat mee kan.
Haha, wel verantwoord belonen bedoel ik dan hè? Niet met chips. Het is voor veel mensen lastig, maar probeer af te stappen van het idee om eten als beloning te zien. Beloon jezelf op een andere manier. Met een avondje niks doen, een fijne massage, een weekendje weg, een nieuwe sportoutfit, een leuk tijdschrift… Playboy bijvoorbeeld?
Ik mag jouw manier van denken wel… Maar zeg, die sportschool, hoe ga ik die leuk vinden?
Vooropgesteld: daar hoef je echt niet per se heen! Maak een wandeling, ga een eind fietsen.. Als je maar beweegt. We zien dat op het gebied van sport steeds meer mensen voor een andere vorm van beweging kiezen, naast of in plaats van naar de sportschool. Zwemmen wordt steeds populairder, en is onwijs goed voor je lijf. Ook fietsen, bijvoorbeeld wielrennen, is in opkomst. En mocht je wel specifiek bepaalde spiergroepen willen trainen kun je ook thuis aan de slag. Er bestaan steeds meer goede online programma’s voor mensen die wél willen trainen, maar dat liever thuis doen dan in de sportschool. Waar de sportschool wel een uitkomst in biedt, is dat je met zware gewichten kunt trainen. Dus als je doel ‘sterker worden’ is, kan de sportschool toch het overwegen waard zijn.
Dat ‘sterker worden’ hè, ik zie dat steeds meer voorbij komen. Klopt het dat de focus in de ‘fitness-wereld’ een beetje aan het verschuiven is? Dat men meer bezig is met sterk en fit voelen, dan alleen maar een perfect lichaam nastreven?
Ja, dat klopt. En ik denk dat dat een goede ontwikkeling is. Mensen willen graag sterker en fitter worden, de focus ligt meer op gezondheid dan dat men alleen traint voor de uiterlijke voordelen. Vandaar ook mijn eerste vraag: wat betekent ‘fit’ voor jou?
Dus eigenlijk is de titel van dit stuk al een beetje verkeerd, ‘hoe krijg ik een ‘fitbody’’?
Haha, nou… Nee, niet per se. Wederom: een fitbody is voor iedereen anders. Een fit lichaam hoef je niet per se in uiterlijk te meten. Ik zie dat veel mensen om me heen meer bezig zijn met hun eigen prestaties te verbeteren, en dan heb ik het niet over prestaties gemeten in verloren kilo’s, bicepsomvang of lichaamsvetpercentage. Mensen willen sneller, beter en sterker worden dan hun ‘ik’ van een maand geleden. Dus steeds iets meer gewicht deadliften, of steeds iets sneller kunnen sprinten. De competitie met jezelf aangaan. Dat is een betere meetlat dan jezelf met anderen vergelijken. En een stuk leukere ook.
Dat klinkt inderdaad al een stuk minder intimiderend. Maar stel dat ik nou wél van m’n horeca-pensje af wil? Gewoon lekker als #fitboy de zomer in, zonder mezelf alles te ontzeggen? Kan dat?
Ja, dat kan, maar hou realistische verwachtingen. Crashdiëten werken niet, en wondermiddelen bestaan niet. Te hard van stapel lopen werkt niet, jezelf alles ontzeggen ook niet. Probeer een structuur te vinden die voor jou werkt. Doe iets wat je leuk vindt en wat je vol kan houden. Ik weet dat het suf klinkt, maar consistentie is toch echt de sleutel tot resultaat. En mocht je sporten nou echt lastig vinden: je kan ook structureel minder eten. Dan eet je gewoon nog steeds alles wat je lekker vindt, voor mijn part zelfs bij de McDonalds, maar neem dan geen gróte friet. Doe een plak kaas minder op brood. Zulke kleine stapjes kunnen per dag al tot 200 calorieën schelen. Tel uit je winst.
Jeroen van der Mark is medisch socioloog, coach en eigenaar van Fit.nl, dat dagelijks duizenden mensen helpt hun eigen gezonde levensstijl te vinden.
- iStock