James Bond en Playboy al zo’n 70 jaar met elkaar verweven

Je zou het een goed huwelijk kunnen noemen, maar ook een slimme commerciële samenwerking. Playboy en James Bond groeiden beiden in de 20e eeuw uit twee van ’s werelds meest iconische merken. Het erotisch getinte blad werd in december 1953 opgericht door de Amerikaan Hugh Hefner, terwijl de Brit Ian Flemming in 1952 zijn eerste Bondverhaal uitbracht: Casino Royale. Inmiddels zijn de twee culturele iconen al zo’n zeventig jaar met elkaar verweven.

In de boeken over de slimme spion nemen vrouwen, snelle auto’s, live casino-spellen en drank centrale rollen in. Niet verwonderlijk dus, dat die verhalen zouden aanslaan bij de mannelijke lezers van het erotisch getinte magazine. Wat dat betreft paste het populaire icoon Bond prima in de playboy-cultuur van de jaren ’60 en daarna. Hieronder bespreken we in chronologische volgorde hoe de twee merken elkaar altijd zijn blijven versterken.

De eerste samenwerking 

De eerste keer dat de bekende spion in het erotisch getinte mannenblad verscheen, was in 1959. Niet letterlijk dan, maar omdat het tijdschrift een positieve recensie had geschreven over de roman Goldfinger. Mede door deze publicatie schoot de verkoop van Flemmings boeken omhoog in de Verenigde Staten.

De geestelijk vader van de James Bond-serie besloot in 1960 delen van het korte verhaal The Hildebrand Rarity in Playboy te publiceren. In 1963 volgde On her Majesty’s Secret Service, in 1964 zowel The Property of a Lady en You Only Live Twice, in 1965 The Man with the Golden Gun en in 1966 volgde Octopussy. Deze verhalen werden verspreid over zestien edities uitgebracht. Flemming zelf overleed in augustus 1964 tijdens de opnames van de verfilming van Goldfinger, maar was enkele maanden daarvoor nog door tijdschrift geïnterviewd. Dit interview werd in december 1964 afgedrukt in het blad.

Van boeken naar films 

In november 1965, rond de filmrelease van Thunderball, sierde een Bondgirl voor het eerst de cover van Playboy. James Bond-acteur Sean Connery werd uitgebreid geïnterviewd en veertien pagina’s werden uitgetrokken om de Bondgirls uit de eerste vier Bondfilms te beschrijven, waarbij ze steeds schaarser gekleed werden. Dat lag de verkoop van beide merken geen windeieren en een nieuwe traditie was geboren: vanaf dat moment werd bij vrijwel elke nieuwe filmrelease een spread in het erotisch getinte blad van een Bondgirl opgenomen.

De verfilmingen van de James Bond-boeken vormden niet alleen een goede aanleiding om de Bondgirls op te nemen in het tijdschrift, maar ook om het mannenblad op te nemen in de spionnenfilms: in 1969 leest Bond-acteur George Lazenby een editie van Playboy. In 1971 speelt wederom Sean Connery de rol van 007 in de film Diamonds are Forever. In deze film wordt bekend dat Bond lid is van de London Playboy Club. Meerdere vrouwen die in Playboy poseerden, speelden later ook korte rollen in Bondfilms.

Bekende Bondgirls die in Playboy stonden 

In de loop der jaren en decennia hebben meerdere bekende Bondgirls in het magazine Playboy gestaan. Hieronder beschrijven we vier bekende voorbeelden.

- Ursula Andress verscheen op de cover van de van Playboy in juni 1965. Zij speelde in 1962 de rol van Honey Ryder in de film Dr. No.
- Barbara Carrera speelde Fatima Blush in Never Say Never Again in 1983. Ze stond daarvoor al in Playboy, namelijk in maart 1982.
- In de film The World Is Not Enough uit 1999 speelde Denise Richards de rol van Christmas Jones. Ze poseerde voor Playboy in december 2004.
- Halle Berry duikt in Die Another Day (2012) in een sexy oranje bikini op uit de oceaan. Maar in 2003 gaf zij al eens een uitgebreid interview aan Playboy.

Meer korte verhalen in Playboy 

De lange en succesvolle samenwerking tussen James Bond en Playboy was voor Claire Hines reden om in 2018 het boek The Playboy and James Bond te schrijven. Hierin onderzoekt zij de opkomst van beide merken en relateert dit aan een historisch perspectief. Beiden kwamen op in het naoorlogse tijdperk en richten zich vooral op mannen en de mannelijke fantasie, zo schrijft zij.

Vrouwelijk schoon is één van de belangrijkste aspecten die bij zowel Playboy als Bond terugkomen, maar ook snelle auto’s, gokken, casino’s en drank zijn belangrijke onderdelen die terugkeren in blad en films. Beide merken hebben een omvangrijk oeuvre, een ongekend nalatenschap en daarmee een blijvende status in de hedendaagse populaire cultuur opgeleverd.

Maatschappelijke verandering

Desalniettemin valt wel op, dat in de loop der decennia de tijdsgeest veranderde en beide merken meeveranderden. Daarmee is de rol die vrouwen innemen bij beide merken een afspiegeling van de maatschappelijke normen over seksualiteit op dat moment. Zo speelden vrouwen in James Bond-films in de jaren ’60 en ’70 vooral sexy rollen, werden zij gezien als lustobjecten en namen zij een onderdanige rol aan. Met name in de zero’s en de jaren ’10 werden vrouwelijke rollen steeds onafhankelijker en slimmer neergezet en speelden zij vaker een belangrijke rol in de verhaallijn.

Eenzelfde ontwikkeling zien we bij Playboy. In de beginjaren waren vooral de naaktfoto’s van doorslaggevend belang en werden vrouwen vaak afgebeeld in suggestieve poses. Natuurlijk speelt naakt nog altijd een rol, maar het blad probeert vrouwen ook neer te zetten als krachtige individuen met een inhoudelijke boodschap. Ook maatschappelijke onderwerpen als gendergelijkheid en vrouwenrechten worden in het mannenblad vaker besproken en geagendeerd dan vroeger.

Wat dat betreft is het interessant dat zowel Playboy als James Bond op eenzelfde manier met de maatschappij meebewegen en dus ook met de rol die vrouwen innemen. Omdat die ontwikkelingen parallel lopen, zijn we er ook van overtuigd dat het gelukkige huwelijk tussen beide iconische merken heus wel stand zal houden.